Asystent rodziny

Funkcję asystenta rodziny wprowadziła w życie ustawa z 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zgodnie z którą asystent rodziny to osoba, która przez pewien okres wspiera rodzinę, aby mogła samodzielnie pokonywać trudności życiowe, w szczególności te dotyczące opieki i wychowywania dzieci. 

Rola asystenta rodziny

Asystent pomaga rodzicom w wypełnianiu ról społecznych, aby doprowadzić do osiągnięcia podstawowej stabilizacji życiowej i nie dopuścić do umieszczania dzieci poza rodziną w placówkach lub rodzinach zastępczych. Jeśli dzieci znajdują się pod pieczę zastępczą, rolą asystenta jest działanie na rzecz ich jak najszybszego powrotu do rodziny.

Współpraca z asystentem odbywa się za zgodą rodziny. Pierwszy kontakt asystenta z rodziną następuje w obecności pracownika socjalnego. Podczas spotkania asystent próbuje dowiedzieć się jak najwięcej o rodzinie, dzieciach, o występujących w rodzinie problemach oraz ich oczekiwaniach. Asystent wspólnie z rodziną określa sposób wyjścia z trudnej sytuacji życiowej. Ustala mocne strony rodziny oraz rodzaj i kolejność podejmowanych działań. Ostatecznie na zmianę i sukces pracuje sama rodzina. Również każda kobieta w ciąży i jej rodzina może skorzystać z pomocy i wsparcia asystenta rodziny. Asystent nie tylko odpowie na wszystkie pytania, ale też na podstawie pisemnego upoważnienia będzie mógł załatwiać sprawy w różnych instytucjach (z wyłączeniem świadczeniodawców).

Asysta rodzinna często bazuje na wykorzystywaniu pozytywnych cech, zasobów klientów i całych rodzin i budowaniu lepszego jutra nie na podstawie wypalania tego, co wcześniej określane było, jako złe, tylko na wzmacnianiu tych wszystkich dobrych rzeczy, które spajają rodzinę i wypieraniu zachowań negatywnych przez zachowania społecznie i rodzinnie pożądane, wybudowane na bazie zasobów.

Kto i jak może uzyskać asystę rodzinną?

Asystent rodziny przydzielany jest na wniosek pracownika socjalnego (zapotrzebowanie na asystenta rodziny w danym środowisku wskazać może również sąd oraz inne osoby, instytucje), który po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego w danej rodzinie potwierdzi występowanie trudności mogących mieć wpływ na zagrożenie bezpieczeństwa, dobra dziecka/dzieci.
O asystę rodzinną starać może się również rodzic, który czuje, iż jego umiejętności wychowawcze wymagają wsparcia  i wzmocnienia, przechodzący kryzys życiowy, rodzinny czy ekonomiczny. Ten rodzaj pomocy kierowany jest również do rodzin, w których dzieci przebywają w pieczy zastępczej oraz do rodzin, w których istnieje zagrożenie umieszczenia dzieci w takiej pieczy.
Asystent przydzielony może być również małoletniemu rodzicowi, który wychowuje dziecko i opuszcza ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii, schronisko dla nieletnich lub zakład poprawczy. 

Zasady współpracy z asystentem rodziny

• Praca asystenta odbywa się w oparciu o zasadę dobrowolności.

• Zakłada podpisanie „Umowy o współpracy”.

• Usługa asystencka świadczona jest przez określony przez rodzinę czas.

• Spotkania z asystentem rodziny odbywają się nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie,  w terminach ustalonych z rodziną.

• Usługa świadczona jest w miejscu zamieszkania rodziny bądź w miejscu wspólnie ustalonym, w zależności od potrzeb (urząd, szkoła, świetlica, placówka zdrowotna, itp.).

• Rodzina wspólnie z asystentem określa obszary wymagające zmiany, formułując cele do osiągnięcia oraz plan pracy.

• Na bieżąco dokonuje się oceny postępów w realizacji celów. Minimum raz na pół roku dokonuje się pisemnej oceny okresowej, do wiadomości pracownika socjalnego oraz, jeśli dziecko znajduje się w pieczy zastępczej, do wiadomości koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

• Po zakończeniu realizacji usługi następuje ostateczna ocena współpracy. W formie pisemnej otrzymuje ją pracownik socjalny.